Scheiden? Dan eerst op cursus (in Denemarken)

Koppels die in Denemarken willen scheiden, moeten voortaan eerst op cursus

Denemarken wordt gerangschikt als een van de gelukkigste landen ter wereld. Maar het heeft helaas ook het hoogste echtscheidingspercentage in West-Europa: maar liefst 46 procent van de Deense huwelijken strandt. Dat een kleine helft van de huwelijken eindigt in een scheiding vindt de Deense regering alarmerend en dus wil die daar graag wat tegen doen. Koppels die in Denemarken willen scheiden, moeten daarom voortaan eerst op cursus.

Scheiden in minder dan een week

“Het was een fluitje van een cent om te scheiden in Denemarken”, zegt correspondent Marcel Burger in het Radio 1-programma “Nieuwe Feiten”. In het sterk gedigitaliseerde Denemarken konden scheidende partners een online formulier invullen, een vergoeding van 46 € betalen en in minder dan een week scheiden. Nergens in de wereld kon dat sneller… tot nu.

Reflectieperiode

Vanaf 1 april 2019 gelden nieuwe regels voor scheidende partners met kinderen. In het belang van het welzijn van de kinderen last de overheid een reflectieperiode van 3 maanden in. De reflectieperiode moet beschouwd worden als een periode waarin ouders in staat zijn om tot goede afspraken over en voor de kinderen te komen. Ouders moeten zich realiseren dat ze wel ex-partners worden maar niet ex-ouders. Tijdens die periode biedt de overheid kinderen en ouders gratis therapie aan. Bovendien zijn de ouders verplicht om een cursus via een app op de smartphone te volgen en een test af te leggen.

Cursus via app

Kinderen hebben het vaak moeilijk met een scheiding omdat de ouders veelal kiezen wat voor henzelf het beste is. De scheidingscursus en de reflectieperiode moeten er net voor zorgen dat ouders de tijd nemen om orde op zaken te stellen en samen tot een regeling voor de kinderen te komen. Uiteraard zijn ouders begaan met hun kinderen maar soms worden kinderen ook meegetrokken in de ruzies tussen de ouders. Onderdeel van de therapie is een adviessessie, waarin de ouders duidelijk wordt gemaakt wat de impact van een scheiding is op een kind en op welke manier ze hun kinderen het best kunnen ondersteunen.scheiding

Digitale scheidingstest

Alle stellen met minderjarige kinderen die een punt achter hun huwelijk willen zetten, moeten deze digitale scheidingstest doorlopen. In deze test krijgen Deense ouders in scheiding zes probleemstellingen voorgeschoteld. Op elk gegeven antwoord krijgen ze feedback: irritatie is begrijpelijk, maar probeer je ook in te leven in de situatie van de ander.

Een voorbeelddilemma uit de test:

Stel, jullie zijn gescheiden. Je kind moet worden opgehaald door de andere ouder. De tijd die jullie hebben afgesproken is 16:00 uur. Het is 16:20 uur en je stuurt de andere ouder een berichtje. Welke sms stuur je?

  1. Hallo, wanneer kun je hier zijn?
  2. Wanneer ben je in hemelsnaam hier?
  3. Hoi, ik hoop dat er niks gebeurd is, tot snel. Liefs.

Burger: “Die laatste lijkt op een vriendschappelijk bericht, maar eigenlijk is het slimmer om het wat neutraler te houden, volgens de test. Dus is het beter als je de eerste optie kiest, dan houd je wat meer afstand.”

Resultaat

Of de cursus en de test gaan helpen het aantal scheidingen naar beneden te krijgen, moet nog afgewacht worden. Velen vinden het opleggen van zo een scheidingstraject overigens nogal betuttelend. Zoals het er nu uitziet, is de bedoeling vooral om de communicatie tussen de ex-partners te bevorderen en het scheidingsproces te benaderen vanuit het perspectief van de kinderen. Laat dit nu net ook de focus zijn waarop we in België werken in onze bemiddelingstrajecten…maar dan op vrijwillige basis.

Bemiddeling

Steeds meer koppels in België kiezen voor het regelen van hun scheiding via bemiddeling. In mijn bemiddelingspraktijk merk ik dat koppels tijdens zo een bemiddelingstraject vanzelf een reflectieperiode doorlopen. Ze nemen de tijd om goed na te denken en te overleggen over de beste regelingen voor de kinderen en voor henzelf als ouders. De familiaal bemiddelaar schept tijd en ruimte om met elkaar in gesprek te gaan en bewaakt de belangen van de kinderen.

Ouderschapsplan

In vorige artikels ‘Ouderschapsplan verplicht bij scheiding?’ en ‘Bestaande regeling wijzigen na echtscheiding’ pleitte ik er al voor om de ouderschapsovereenkomst ruimer te maken en ook aandacht te besteden aan afspraken over zorg- en opvoedingstaken en afspraken over informatieuitwisseling. Het zou dan gaan om een ‘ouderschapsplan’ naar Nederlands model. Het is de bedoeling dat ouders met elkaar praten en overleggen hoe zij de zorg en opvoeding van hun kinderen zien. Dat kan gaan over louter praktische afspraken zoals wie de kinderen naar de sportclub rijdt of om meer fundamentele opvoedingsvragen zoals hoe omgaan met zakgeld.

Zo een ouderschapsplan kan een goed instrument zijn om de betrokkenheid tussen ouders en kinderen te verhogen. Het opstellen van zo een ouderschapsplan kan een aantal mogelijke conflicten vermijden doordat er vooraf duidelijke afspraken op papier worden gezet. Uiteraard mag men hier ook niet te veel van verwachten. Zo een ouderschapsplan is in België juridisch niet afdwingbaar, het is (slechts) een moreel engagement dat ouders aangaan in het belang van hun kinderen. Toch lijkt me deze aanpak zinvoller dan het volgen van een verplicht scheidingstraject.

Bronnen:

Nieuwe feiten – Radio 1 (09/04/2019)

VRT.be (09/04/2019)

Knack.be (30/03/2018)